___________
Wim Keizer valt meteen maar met de deur in huis. “Als je kijkt naar veel sporten dan zit Nederland echt wel dicht tegen de top aan. Kijk maar naar de Volleybal-, waterpolo- en handbaldames die gaan waarschijnlijk allemaal naar de Olympische Spelen. Oké, met het voetbal gaat het nu even niet goed, maar volgens mij zijn we op de laatste twee Wereld Kampioenschappen derde en tweede geworden. Voor een klein landje als Nederland zijn dat heel bijzondere prestaties. Maar het kan natuurlijk beter, weet je wat echt niet goed gaat dat is hoe we omgaan met onze talenten.’’
Als roeicoach werkte Keizer voor het eerst met topsporters en was actief op diverse Wereld Kampioenschappen. Hij weet als geen ander: “Sport is stress en topsport is extreme stress. Het opmerkelijke is dat je als sporter wel traint op techniek, tactiek en conditie. Maar met die stress omgaan moet spontaan gaan. Sommigen sporters kunnen dat, maar niet iedereen. Het is ook een moeilijke vaardigheid. Daar wordt te makkelijk over gedacht. Als ik een sporter begeleid, dan wil ik weten wat die sporter doet, wat de problemen in zijn of haar sport zijn. Natuurlijk heb ik dan zelf het voordeel van dat ik de spanning van WK’s en finales meegemaakt heb en weet hoe sporters dat beleven en hoe hun gedrag is. Dat leer je niet door alleen naar Studio Sport te kijken.”
“Door de buitenwereld wordt mentale begeleiding soms gezien als niet normaal, maar er kan een omstandigheid zijn dat je je als topsporter je niet zo lekker voelt. Dat beïnvloed je gedrag en heeft weer invloed op je prestaties op het veld. Daarom is het goed om een blijvende relatie met een psycholoog te hebben. Ik denk zeker dat veel sporters op dit terrein winst kunnen boeken en dan moet het niet zo zijn dat alleen wanneer je in de shit zit je een sportpsycholoog gaat. Als topsporter moet je mentaal heel sterk zijn. De beste wordt kampioen, alleen in het voetbal kan een minder goede ploeg een wedstrijd winnen. Maar in de meeste andere sporten wint degene die die dag het beste is.’’
“Het is allang bewezen dat de mentale kant van de sport heel belangrijk is. Jammer dat het niet vaak uitgesproken wordt door sporters. De belangrijkste mentale begeleider is trouwens de coach zelf. Als hij zegt ‘jij speelt slecht, dus je gaat reserve staan’ dan helpt hij een sporter niet verder, terwijl die coach juist naar de oplossing had moeten zoeken om de sporter beter te laten presteren. Ik zeg ook wel eens dat veel trainers zich geen coach mogen noemen. Die kijken naar training en oefenstof, maken een opstelling en kijken verder niet naar de mentale kant. Daardoor gaat er zoveel talent verloren. Kijk eens naar al die moeilijke jongens die weggestuurd worden. Sommigen komen via de achterdeur terug, maar hoe we met talenten omgaan is gewoon twijfelachtig.’’
Dat laatste is meteen ook het stokpaardje Keizer. “Sport is voor kinderen bedoeld om dingen er uit te halen, een metafoor om mentale vaardigheden sport. Je ontwikkelt door te sporten zelfvertrouwen, samenwerking, leiderschap, noem maar op. Maar dan krijg je het moment dat er teams geselecteerd worden. Op jonge leeftijd krijgt de één te horen ‘jij komt bij de selectie en je krijgt veel mogelijkheden om te trainen.’ De ander valt daarbuiten en krijgt te horen dat de trainers geen tijd meer voor hem of haar hebben. Misschien is er nog een enthousiaste vader die de trainingen en coaching kan verzorgen. Daar wordt het eerste grote verschil al gemaakt, want op die manier maak je die achterstand die er op dat moment is nooit goed.’’
,,We weten allemaal dat ontwikkeling nooit in een rechte lijn loopt. Door op jonge leeftijd te selecteren vallen veel talenten die op dat moment nog niet goed zijn buiten de boot. Het volgende dat misgaat is dat het sporten ook al bij jonge kinderen al wingericht is. Je moet wedstrijden winnen! Ja, dat is belangrijk voor de top. Maar niet voor kinderen. Voor hen is het veel belangrijker dat je beter wordt en je je ontwikkelt. Ook op mentaal gebied. Als je mentaal sterker wordt dan is de kans dat je wedstrijden gaat winnen veel groter dan wanneer je kinderen volstampt met het idee dat er gewonnen moet worden. Als de intrinsieke motivatie goed is, dan doe je er automatisch alles voor om je wedstrijden te winnen. Bovendien in sport zit al ingebakken dat je wedstrijden speelt en er competitie is. Leren omgaan met winnen en verliezen is veel belangrijker dan het winnen/verliezen zelf.’’
“Het is belangrijk is om kinderen weerbaar te maken’’, vervolgt Keizer zijn betoog. ,,Niet alleen voor het sporten, ook voor je maatschappelijke leven. Kinderen worden veel te veel afgerekend op winnen/verliezen. Door ouders en coaches. Daarom ben ik samen met mijn vrouw en Remco Koopmeiners Skerpe Jeugd begonnen. Het is namelijk mijn droom dat ieder kind dat zich aanmeldt bij een sportclub de vruchten van sport plukt. Ook breedtesport is belangrijk en daar gaat de topsporter later ook van profiteren. Wij proberen te leren dat je kinderen niet onder druk moet zetten en leren de coaches om de kinderen daarin te begeleiden. Coaches zijn namelijk de belangrijkste mentale begeleiders van kinderen. In onze boeken staan sportverhalen waar kinderen onder begeleiding van hun coach dingen kunnen leren zodat ze mentaal weerbaarder worden. Wij begeleiden de coaches en zij introduceren de methode bij de kinderen.’’
“Als ik verenigingen spreek dan zeggen ze vaak ‘dat is mooi voor onze topsportgroep’. Maar je hebt ook een verantwoordelijkheid voor de maatschappij. Je wordt lid van deze vereniging, dan zeggen we je leert technische vaardigheden, tactische vaardigheden. Maar we leren je ook mentale vaardigheden en die gebruik je ook in je verdere leven. Ik ben momenteel bezig om clubs te interesseren voor dit project. Het blijkt voor sportverenigingen lastig om de financiën rond te krijgen. Het komt per jaar op ongeveer een bedrag van 1500 euro neer dat je in mentale ontwikkeling van jeugd zou stoppen. Als we dit gaan toepassen dan zullen er denk ik veel meer talenten doorbreken dan nu het geval is.’’
