Ik ben gek van sport. Niet alleen van volleybal, wat ik op hoog niveau heb gespeeld, maar van alle sport. Dat is de reden dat ik de opleiding Sport, Management en Ondernemen ben gaan volgen. Ik wil in de sport werken! Tijdens mijn studie kwam ik in aanraking met relevante management-onderwerpen, maar ook met sportfilosofie, sportsociologie en sportpsychologie. Mijn interesse werd steeds sterker in deze vakken en nu weet ik het zeker: ik wil sportpsycholoog worden!
Door mijn docenten werd steeds het land Australië als voorbeeld aangehaald. Het land van knotsgekke sportfans en fanatieke sport beoefenaars. Daar wilde ik meer van weten en dus trok ik in de zomer van 2013 naar Australië om de speciale sportsfeer zelf op te snuiven, maar ook om een half jaar psychologie te studeren aan de Universiteit van Newcastle, New South Wales. Ik wil immers sportpsycholoog worden, dus koos ik dit als eerste stap in die richting. ‘Excited’ vertrok ik naar het land dat sport serieus neemt en dus ook sportpsychologie.
Tijdens mijn verblijf was het snel duidelijk: Australiërs zijn gek op sport. Wanneer het nationale rugby- of cricketteam speelt, is het hele land er mee bezig. Ik heb dat ervaren toen de Qantas Wallabies (rugby) een wedstrijd moesten spelen tegen Engeland. Er was geen ontkomen aan. Je gaat vanzelf mee in de sfeer. Je kleedt je in de nationale kleuren (geel en groen) en zingt liederen op straat. ‘Sports is in our nature’, maakte een Australische vriend mij duidelijk. Trots zijn ze, trots op hun land en op hun sportprestaties.
Met recht kunnen Australiërs trots zijn op de sportprestaties van hun atleten. Vergeleken met Nederland heeft het land slechts een paar miljoen inwoners meer, maar de sportprestaties op het wereldtoneel zijn veel hoger. Op de medaillespiegel aller tijden van de Olympische Zomer Spelen bezet Australië de elfde plaats en Nederland de zestiende. Ook buiten het Olympische programma presteert Australië erg goed. Ze draaien mee met de wereldtop van rugby en cricket. Twee sporten die in Nederland weinig aandacht krijgen maar in de rest van de wereld erg populair zijn. Op het aanstaande wereldkampioenschap voetbal in Brazilië zal blijken wie de bovenliggende partij is in deze sport. Nederland en Australië spelen in de poulefase op woensdag 18 juni tegen elkaar. Oranjegekte tegen geel/groen-gekte.
Australië levert topprestaties en dit kan niet zonder een gedegen financiering. De Australische overheid en de Australische Sport Commissie investeerden in 2013-2014 ongeveer 118 miljoen dollar in sport. Hierdoor beschikken ze over uitstekende faciliteiten, prachtige accommodaties en topbegeleiding voor topsporters, maar ook voor recreatieve sporters.
Gelukkig nemen ze volgens de website van de Australische Sport Commissie ook de ‘Performance Psychology’ erg serieus. Hier profiteren niet alleen de topatleten van, maar ook hun coaches. Zij worden bijgestaan door een professioneel team van sportpsychologen. Deze hebben ook aandacht voor de recreatieve sporter en overige geïnteresseerden.
Door het Australische Sportinstituut worden diverse (online)cursussen ontwikkeld, welke aan de sportwereld worden aangeboden. Het land kent een rijke traditie van sportpsychologisch onderzoek dat door dit instituut wordt uitgevoerd. Relevante artikelen worden online aan de sportwereld aangeboden.
In haar artikel ‘Sportpsychologie in Nederland moet zich verder ontwikkelen om een verschil te kunnen maken’(Sportknowhow 2014), is psychologe Annemieke Zijerveld erg positief over de sportpsychologische dienstverlening in Australië. Volgens haar viert de sportpsychologie in Australië op dit moment hoogtij. Er zijn verschillende vernieuwende ontwikkelingen gaande en er wordt kwalitatief goed onderzoek gedaan. De geestelijke gezondheid is in Australië nadrukkelijk onderdeel van het sportklimaat. Volgens Zijerveld trouwens ook in Engeland. Volgens haar hebben in Nederland de begrippen zoals ‘focus’ en ‘flow’ een goede intrede gedaan, maar blijft het daar steken. De psychische gezondheid van de atleet zou meer aandacht verdienen. Net als in Australië zou de klinische psychologie meer moeten bijdragen aan het duurzaam presteren van de sporter.
Zelf heb ik kunnen ervaren dat het onderwijs in Australië op een hoog niveau staat. Het gebruikte studieboek was geheel gericht op de Australische sportsituatie. Het boek was geschreven door Australische auteurs en de cases en gebruikte voorbeelden hadden allemaal betrekking op de lokale sport. Naar mijn mening geeft dit aan dat Australië sport serieus neemt en veel geld investeert in sport. Australië is op het gebied van mentale training niet per se beter dan Nederland. Wellicht zorgt het voor een verbreding van het werkveld. Australië besteed veel aandacht aan de geestelijk gezondheid van de Australische atleten.
Nu ik stage loop bij Skerpe Jeugd wil ik natuurlijk weten of een dergelijke aanpak ook in Australië bestaat. De Daily Telegraph van 27 augustus 2012 concludeert dat er in toenemende mate prestatiedruk heerst onder de topatleten van de toekomst. Ouders spenderen veel geld om hun kind door een sportpsycholoog te laten begeleiden. Dit betreft dus alleen de getalenteerde kinderen met vermogende ouders. Maar, ‘what about the rest?’
In Australië zijn er weinig organisaties die zich gespecialiseerd hebben in de mentale ontwikkeling van kinderen, waarbij sport als middel wordt gebruikt. Het concept van het Sport-Science-Education-Institute heeft overlap met het concept van Skerpe jeugd. Zij zijn gespecialiseerd in de mentale ontwikkeling van kinderen. Ze bieden ouders en coaches cursussen aan. Echter ligt hier de focus primair op de ouders en de coaches en niet, zoals bij de Skerpe Jeugd-aanpak, op de kinderen zelf. Een met Skerpe Jeugd vergelijkbaar concept is er dus niet in Australië. Wellicht heeft Skerpe Jeugd internationale potentie!
Leandra Savonije
Websites om te raadplegen:
– ausport.gov.au/ais/australias_winning_edge/investment_funding_announcement
– ausport.gov.au/sportscoachmag/psychology2
– sportknowhowxl.nl/OpenPodium/8725
– http://www.coachingchildren.com.au/about.html